To jak z tym cellulitem?

Dieta a cellulit. Co jeść, a czego unikać? Co to jest cellulit?

Tak zwana skórka pomarańczowa to potoczna nazwa cellulitu. Jest to zaburzenie metaboliczne, której efektem jest przerośnięta tkanka tłuszczowa, powstała w wyniku nieprawidłowego krążenia krwi i złego przepływu limfy. Nieestetyczne, grudkowate zagłębienia są bezwzględne i pojawiają się nieproszone. Występuje on we wszystkich typach budowy ciała, a najczęściej pojawia się w okolicach ud i pośladków. Dla wielu osób stanowi on tylko problem estetyczny jednak trzeba z nim walczyć ogólnoustrojowo.

Powstawanie cellulitu

Przyczyny powstawania lipodystrofii, którą jest cellulit nie są jeszcze do końca poznane. Wiadomo, że na jego powstawanie najważniejszy wpływ mają czynniki środowiskowe, hormonalne i genetyczne. Dużo częściej występuje u kobiet, można powiedzieć, że wśród płci pięknej jest problemem występującym powszechnie. Kluczową rolę w rozwoju cellulitu odgrywają hormony płciowe – estrogeny, nasilenie tego zjawiska obserwujemy w stanach fizjologicznych i okresach gdy poziom tych hormonów jest szczególnie wysoki. Pewien wpływ na rozwój skórki pomarańczowej mają także masa i skład ciała, jednak zdarza się, że nawet u szczupłych kobiet natężenie problemu jest wyższe niż u kobiet ze zbyt dużą masą ciała, co sugeruje że niebagatelne znaczenie mają także inne czynniki, a nie tylko ilość tkanki tłuszczowej w organizmie.

Czy wszystkie kobiety są narażone na rozwój cellulitu? Niestety raczej tak. Pierwsze objawy mogą pojawić się już w okresie dojrzewania i rozwijać się lub utrzymywać przez okres dorosłości aż do późnej starości. Płeć zawsze będzie miała kluczowe znaczenie w rozwoju cellulitu, co nie oznacza, że nie może pojawić się u mężczyzn, jednak jego przyczyną są najczęściej zaburzenia hormonalne np. niedobór androgenów i nadmiar estrogenów.

Cellulit a sposób odżywiania – rodzaj diety stosowanej na co dzień może mieć także istotny wpływ na występowanie cellulitu. Jednak jej wpływ w badaniach naukowych jest bardzo słabo zbadany. Większość informacji na ten tematy opiera się na spekulacjach i domysłach opartych na naukowych przesłankach, nie są one jednak twardymi dowodami, a jedynie możliwymi zależnościami. Jak już wcześniej pisałem, największy wpływ na rozwój cellulitu ma aktywność hormonów płciowych, na które niestety dieta wpływa tylko w niewielkim stopniu. Jednak wszystkie zmiany odżywiania sugerowane w walce z cellulitem będą niosły korzystne efekty dla całokształtu sylwetki i ogólnie pojętego zdrowia, dlatego i tak warto je wprowadzić w życie.

Redukcja a cellulit

Jednym z głównych żywieniowych elementów sprzyjających powstrzymywaniu rozwoju cellulitu jest redukcja masy ciała, a konkretnie masy tkanki tłuszczowej w organizmie. Jest to zarazem najrozsądniejsze rozwiązanie w przypadku występowaniu cellulitu wraz z nadmierną masą ciała. Zmniejszenie spożycia energii z pożywienia, połączone z poprawą jej jakości, powinno spowodować ubytek tkanki tłuszczowej, również tej podskórnej, a więc tam gdzie rozwija się cellulit. Badania naukowe sugerują, że większości przypadków rzeczywiście tak jest. Niestety nie jest to reguła i czasem wprowadzenie tylko diety redukcyjnej może powodować nasilenie objawów. Należy wtedy rozważyć wprowadzenie dodatkowych środków tj. dodatkowa aktywność fizyczna, czy zabiegi kosmetyczne.

Cellulit a styl życia

Tłuszcze, sól i konserwanty – spożywanie ich w nadmiernej ilości powoduje ryzyko rozwoju zaburzeń metabolicznych. Jednym z nich jest hiperinsulinemia, a one bezpośrednio wiąże się z powstawaniem tkanki tłuszczowej o nieprawidłowej budowie (lipodystrofią). Spożywanie alkoholu – powoduje odwodnienie i stymuluje syntezę tłuszczów. W konsekwencji następuje nadmierne gromadzenie i nieprawidłowe jej rozmieszczenie w organizmie.

Palenie papierosów – zwiększa ilość wolnych rodników w organizmie, wywołuje skurcze małych naczyń krwionośnych, co w konsekwencji powoduje upośledzenie miejscowego krążenia. Zarówno wolne rodniki jak i upośledzenie krążenia mogą mieć znaczącą rolę w powstawaniu cellulitu.

Niska aktywność fizyczna – w wyniku niedostatecznego ruchu pompa mięśniowa, czyli wpływ mięśni na układ krwionośny zostaje zaburzona, co powoduje do powstawania obrzęków i niedostatecznego ukrwienia. Dodatkowo brak aktywności sprzyja zmniejszonej masie mięśniowej i odkładaniu się tkanki tłuszczowej, co negatywnie wpływa na jędrność i strukturę skóry.

Regeneracja – chcąc ograniczyć rozwój cellulitu, należy zadbać o odpowiednią ilość snu, w miarę możliwości unikanie stresu, a także długotrwałego przebywania w pozycji stojącej.

Podaż płynów – ważnym elementem w powstawaniu pomarańczowej skórki jest zbyt mała ilość wypijanych płynów. Warto zadbać o ten element, poprzez regularne nawadnianie za pomocą wody mineralnej. Dobrze też sprawdzi się zielona herbata czy kawa, które oprócz nawodnienia dostarczą korzystnie działające kofeinę i flawonoidy.

Spożycie węglowodanów – pewne jest, że spożycie cukrów rafinowanych i węglowodanów przetworzonych, będzie sprzyjało rozwojowi cellulitu. Zamiast białego pieczywa, ciastek i słodkich bułek, należy wprowadzić do diety produkty pełnoziarniste, które korzystnie wpływają na eliminację podskórnych obrzęków.

Antyoksydanty – wysoki potencjał przeciwzapalny i antyoksydacyjny diety, będzie miał korzystny wpływ na hamowanie powstawania cellulitu. Dieta powinna się opierać na spożyciu owoców i warzyw (zwłaszcza sezonowych), orzechów np.: migdały, orzechy włoskie czy nerkowce. Korzystnie też mają kwasy omega-3 ze źródeł zwierzęcych ale także roślinnych.

Czego zatem unikać?

• Nadmiernych ilości tłuszczów nasyconych w diecie,

• Nadmiernego spożycia węglowodanów prostych,

• Dań gotowych i przetworzonej żywności,

• Dużej ilości alkoholu,

• Nadmiernego spożycia soli,

• Niezdrowych przekąsek typu: chipsy, paluszki, krakersy, solone orzeszki,

• Palenia papierosów i wyrobów tytoniowych,

• Niskiej aktywności fizycznej,

• Braku odpowiedniej regeneracji.

Podsumowując

Cellulit jest niezwykle uporczywym i powszechnym problemem dotykającym kobiety. Główną przyczyną jego powstawania jest aktywność estrogenów w organizmie. Jednak inne czynniki takie jak tryb życia, a przede wszystkim dieta, aktywność fizyczna i korzystanie z używek też mają istotną role w rozwoju pomarańczowej skórki. Warto w walce z tym problemem w codziennym stylu życia wprowadzić modyfikacje diety oraz regularną aktywnością fizyczną w celu kontroli masy ciała i redukcji cellulitu. Szczególnie ważne wydaje się niespożywanie nadmiernych ilości tłuszczów, soli i konserwantów.

Mateusz Kwit – dietetyk

Bibliografia:

1. Kociemba B. Cellulit – czym jest i jak z nim walczyć? Dermatologia i Uroda. 2007,3-4.

2. Luebberding S, Krueger N, Sadick NS. Cellulite: an evidence-based review. Am J Clin Dermatol. 2015, Aug;16(4):243-56.

3. Rawlings A.V. Cellulite and its treatment Int J Cosmet Sci. 2006 Jun;28(3):175-90.

4. Sadick, N. Treatment for cellulite. In International Journal of Women’s Dermatology 2019, Vol. 5, Issue 1.

5. Smalls LK, Hicks M, Passeretti D, Gersin K, Kitzmiller WJ, Bakhsh A, Wickett RR, Whitestone J, Visscher MO. Effect of weight loss on cellulite: gynoid lypodystrophy. Plast Reconstr Surg. 2006 Aug;118(2):510-6.

6. Tokarska K, Tokarski S, Woźniacka A, Sysa-Jędrzejowska A, Bogaczewicz J. Cellulite: a cosmetic or systemic issue? Contemporary views on the etiopathogenesis of cellulite. Postepy Dermatol Alergol. 2018 Oct;35(5):442-446.

7. Załęska-Żyłka, I. Cellulit jako problem medyczny. Probl Hig Epidemio, 2008, 89(4), 487–491.

8. Zerini, I., Sisti, A., Cuomo, R., Ciappi, S., Russo, F., Brandi, C., D’Aniello, C., & Nisi, G. Cellulite treatment: A comprehensive literature review. Journal of Cosmetic Dermatology, 2015, 14(3).